Najwięksi killerzy empatii (parszywa ósemka)
Killerzy empatii to komunikaty blokujące porozumienie, zwroty, które po wypowiedzeniu zabijają empatyczną komunikację z drugim człowiekiem. Słyszane, powtarzane wielokrotnie potrafią zagłuszyć empatię do siebie. Killerzy empatii utrudniają praktykowanie wrażliwości, zwiększają dystans w relacji, mogą wywoływać agresję, utrudniają dotarcie do sedna problemu.
Sprawdź czy zdarza Ci się wypowiadać podobne zwroty, może myślisz w taki sposób w stosunku do siebie albo innych?
#1 ZAPRZECZANIE UCZUCIOM
Zaprzeczanie czyimś uczuciom (smutku, bólu, poczuciu zmartwienia, zagubienia, trudnościom itp.)
“Nic się nie stało”, “Nie ma się czym martwić”, “E! tam. Nie przesadzaj!”, “No już nie jest Ci aż tak źle…”, “Nie ma się co mazgaić”, “Chłopaki nie płaczą!”
#2 OBWINIANIE INNYCH LUB SIEBIE
Obwinianie innych: „Jak zwykle Piotruś coś zmajstrował…”, “Bo ty zawsze coś zepsujesz”, “Sam sobie jest winny”, “To przez Ciebie się nie udało”,
Obwinianie siebie: “Za co się nie wezmę, to zepsuję”, “To przez mnie ta cała zła sytuacja”, „Na pewno przez mnie on/ona jest smutna”, „Chyba przynoszę pecha”.
#3 PORÓWNYWANIE.
“Jakoś inni potrafią…”, “Wszyscy dają sobie radę”, “Mógłby się zachowywać jak jego rówieśnicy”, „Powinieneś brać przykład z (…)”, „Inne kobiety/inni mężczyźni (…)”, „W twoim wieku… (zabiałem więcej/ byłem już po ślubie/ itp.)”.
U dzieci te słowa powodują poczucie winy i niską samoocenę. U dorosłych mogą być odebrane jako atak i agresja słowna. Słyszane wielokrotnie potrafią zagłuszyć empatię do innych oraz empatię dla siebie.
#4 OCENIANIE I INTERPRETOWANIE
“Opuścił się Pan ostatnio w pracy”, “Zawsze się spóźniasz !”, „Jesteś niegrzeczny !”, „Strzeliłaś focha”, „Jesteś egoistą”, „Piotruś jest dobrym / złym uczniem”, „On jest obrzydliwie bogaty”, „Chcą się nachapać”, „Okradają nas”, “To źli ludzie”,
Co złego jest w samej interpretacji? Interpretacja może być szkodliwa, gdy całkowicie zastępuje obserwację i aktywne słuchanie. Skupiamy się wtedy na sobie i swoich wyobrażeniach, a nie na faktach.”
#5 ŻĄDANIA.
Kiedy prośba jest żądaniem? Gdy nie zakładamy odmowy. Możemy nawet użyć słowa „proszę”, ale gdy wkurzy/zasmuci nas odmowa – oznacza to, że wypowiedziane zapytanie było żądaniem. Pamiętaj, że każde powiedziane Tobie „NIE” to równocześnie „TAK” dla potrzeb osoby, która odmawia. „
„Proszę natychmiast to posprzątać!” – nie brzmi jak prośba, prawda?
Czy zdarza Ci się nie zakładać odmowy, kiedy prosisz o coś innych?
#6 WIEM LEPIEJ
“A nie mówiłem?”, „Trzeba było mnie słuchać”, “To nic nie da!”, “Źle to robisz!”, „Daj! sam to zrobię”, “Musisz (…)”, “Powinieneś (…)”.
Oraz częste zwroty wypowiadane w stosunku do siebie: „Muszę to zrobić”, „Powinienem to zrobić”. Te ostatnie łączą się ściśle z tzw. odzyskiwaniem poczucia wyboru w życiu.
#7 STRASZENIE I SZANTAŻ
Znacie to?
“Lepiej mnie przeproś!”, “Dobrze Ci radzę !!!”, “Lepiej nie wchodź mi w drogę”, “Ja też potrafię być mściwy”, “Jeśli tego nie zrobisz to …”, „Skoro mnie nie słuchasz to (np. przestanę Ci pomagać)?”, „Zrób to bo się przekonasz!”, „Nie wkurzaj mnie bo… „
#8 BRAK UWAGI.
Słuchaj po to, żeby zrozumieć, nie po to, żeby odpowiedzieć
Brak należytej uwagi wiąże się z brakiem słuchania i brakiem chęci szczerego zrozumienia drugiej strony. Zdarza się, że skupiamy się na własnej odpowiedzi zamiast na komunikatach, które do nas trafiają. Często jest to oznaka, że sami potrzebujemy empatii i bycia wysłuchanym.
Co z tym wszystkim zrobić?
1. Najpierw zwracaj uwagę na killerów empatii (początkujący).
2. Potem za wszelką cenę staraj się ich unikać (zaawansowany),
3. Na końcu zamieniaj killerów na zwroty empatyczne.
Materiały opracowała merytorycznie Małgorzata Balicka, trenerka komunikacji empatycznej.