Co to są napięcia psychogenne?

W pracy z ciałem często podejmuje się temat emocji zamrożonych w ciele albo niewyrażonych uczuć.

Wiele osób jest świadomych swoich blokad fizyczno-emocjonalnych. Inni mają przeczucia,  intuicyjnie wiedzą, że psychosomatyczne podejście przyniesie rozwiązanie problemu. Są też osoby, którym pracę z ciałem i emocjami polecił masażysta czy fizjoterapeuta.

Metoda pracy z drżeniem TRE, metoda Alexandra Lowena, BBTR – uwalnianie traumy w ciele poprzez oddech to niektóre z technik, które pracują z napięciami psychogennymi.


Napięcia psychogenne mają swoje źródło w reakcji emocjonalnej.
Są efektem przewlekłego stresu, trudnych emocji, które nie mogły zostać wyrażone oraz traum.

Jak powstaje napięcie psychogenne?

Emocje są w ciele.
Emocja to zespół reakcji fizjologicznej, która mocno łączy się z postawą ciała, poziomem energii i pobudzenia w ciele, napięciem mięśniowym, zmianą ciśnienia krwi, tętna i temperatury ciała a także z reakcją psychiczną i wreszcie z określonym ruchem.

Jeśli sytuacja jest zbyt niebezpieczna, aby wyrazić emocję wtedy jest ona tłumiona. Nie ma możliwości wyrażenia i reakcji. Ciało siłą mięśni, zatrzymaniem oddechu, określoną postawę uniemożliwia zaistnienie reakcji.
Zazwyczaj po jakimś czasie niebezpieczeństwo mija i możemy „puścić”. Krzyknąć, rozpłakać się, rozluźnić, pozwolić sobie poczuć.
Jednak jeśli jesteśmy w ciągłym stresie, napięcie nie opada, bezpieczna sytuacja nie przychodzi wtedy pojawia się chroniczne napięcie.

Takie napięcia utrzymują się wiele lat po zaistniałych trudnościach. Szczególnie jeśli schemat reagowania/wypierania zapisał się w ciele w okresie dzieciństwa.
Czasem takie napięcie powoduje trudny do zniesienia ból, czasem lekką sztywność czy wręcz niezauważalną zmianę postawy ciała. Nie każdy kto ma napięcia psychogenne jest poważnie chory! Możemy z nimi żyć i w miarę normalnie funkcjonować. Problem pojawia się często na polu emocjonalnym. Nie radzimy sobie ze swoją złością albo złością innych. Nie potrafimy wyrażać żalu, smutku, nie pozwalamy sobie na płacz i napięcie w ciele ciągle rośnie.
Pojawiają się problemy w określeniu swoich uczuć, połączeniu z drugą osobą, zaufaniu a także problemy w życiu seksualnym.
Czasem napięcia wpływają również wyraźnie na układ hormonalny blokując miesiączkę, utrudniając zajście w ciążę czy prawidłowy metabolizm.

Napięcia najłatwiej zaobserwować w tańcu. Czy możesz swobodnie poddać się swobodnej ekspresji, czy możesz poruszać miednicą, czy kręgosłup jest elastyczny a szyja luźna?

Nie każde napięcie to zamrożone emocje. Czasem jest to po prostu ból fizyczny wywołany urazem, nieumiejętnym wykonywaniem ćwiczeń, nadwyrężeniem organizmu, wadą postawy itd. w przypadku przewlekłego bólu czy napięcia  zawsze warto zasięgnąć opinii lekarza czy fizjoterapeuty. Można sobie na początku pomóc poprzez masaż bądź zdrową aktywność fizyczną i sprawdzić czy sytuacja trwale się poprawia.

Jak rozpoznać napięcie psychogenne?

1. Ujawniają się w stresie.
Warto zauważyć kiedy to napięcie daje o sobie znać. Jeśli wyraźnie zaczynasz je czuć w sytuacjach stresu albo po trudnym wydarzeniu to jest duża szansa, że są one związane z emocjami.

2. Podczas masażu. Jeśli podczas masażu napiętych miejsc pojawiają się emocje to jest to wskazówka aby do pracy z emocjami przez ciało.

3. Podczas relaksacji. Jeśli pomimo długich sesji relaksacyjnych, kąpieli, relaksacji z oddechem czy muzykoterapii twoje ciało pozostaje napięte lub napięcie wzrasta to warto się temu przyjrzeć. U niektórych osób może pojawić się wręcz rozdrażnienie albo lęk podczas relaksacji.

4. Pomimo długiego snu. Jeśli pomimo kilku wolnych dni od pracy oraz dobrego, 8-10 godzinnego snu nie odczuwasz poprawy zacznij przyglądać się pojawiającym się emocjom i snom.

5. Jeśli odczuwasz niewyjaśnione bóle, bezsenność, problemy z trawieniem. Cierpisz na częste powtarzające się choroby i urazy to warto się przyjrzeć historii zapisanej w ciele.

6. Częstym znakiem napięć psychogennych są m.in.:
– napięcie w szczęce (staw skroniowo – żuchwowy)
– bóle karku, szyi
– bóle lędźwiowe
– sztywność w stawach
– bóle głowy
– napięte barki i bolesny punkt między łopatkami
– bóle żołądka i podbrzusza
– zastygły grymas na twarzy, np uśmiechu

Z napięciami psychogennymi możesz pracować na naszych zajęciach i kursie on-line Odzyskaj Ciało. Więcej informacji niebawem!